Yakın zamanda okulların tatile girmesi ile özellikle sosyal medyada bol bol kepli mezuniyet fotoğrafları gördük. Bu anlar; öğrenciler, ebeveynler ve öğretmenler için çok özel ve güzel anlar. Kep giyme artık anaokuluna kadar indi, ben üniversiteden mezun olduğumda sade bir tören ile diplomalarımızı aldık o kadar, ancak herkes gibi benim okulum da modaya uyup 20.yılda özel bir tören ile bize de kep giydirdi. Bu mezuniyet törenlerinde okul yöneticileri ve ilgili kişiler çeşitli konuşmalar ile mezunlara çeşitli tavsiyelerde bulunurlar. Mezuniyet törenlerindeki konuşmalar çok değerli ve etkilidir, Steve Jobs’un Stanford’daki konuşması bu konuda meşhur örneklerdendir.
Muhtar Kent’in tavsiyeleri
Koç Üniversitesi’nin mezuniyet töreninde konuşan Ömer Koç, “Bilgi ve becerilerinizi mütemadiyen arttırmaya gayret edin. Tutkuyla inandığınız değerler uğruna mücadele etmekten kaçınmayın” dedi. Törene katılan Coca Cola Yönetim Kurulu Başkanı Muhtar Kent ise şu tavsiyelerde bulundu: “İnsan ilişkilerine önem verin. Aktif ve esnek olun. Hiçbir zaman yalnız yemek yemeyin, o kaçırılmış bir fırsat demektir. Her zaman yeni insanlarla tanışmaya ve onlardan yeni bir şeyler öğrenmeye açık olun. Mütevazı olun. Kendi çantanızı her zaman kendiniz taşıyın; hem gerçekte, hem mecazen. Başarıyı en kötü şekilde kullanmak onunla övünmektir. Sizi her gün azimle kaldıracak ve güne başlatacak tutkunuzu bulun. Her gün yeni bir şeyler öğrenin. Büyümeye devam edin. Gönüllü olarak, çalışarak başkalarının hayatlarına dokunun. Yardıma muhtaç insanların ihtiyaçlarının giderilmesinde bir rol oynayın. Akıllı riskler almaktan, cesur olmaktan korkmayın. Bana hayatımda en çok başarısızlıklarım yol göstermiştir. Onun için başarısız olmaktan korkmayın.”
Güler Sabancı’dan hayat tavsiyeleri
Aynı anda Sabancı Üniversitesi’ndeki törende Güler Sabancı yeni mezunlara hayat tavsiyelerinde bulundu: “Sürekli öğrenmeye devam edin. Kendinize ve bilginize güvenin. Değişime açık olun. Zamanınızı iyi planlayın. Önceliklerinizi iyi tespit edin. Çok çalışın ama hayatı da ıskalamayın. Yaptığınız işe gönül verin, samimi olun, ancak o zaman fark yaratabilirsiniz. Sakın unutmayın hayatta insana başarıla kadar hayal kırıklıkları da eşlik eder. Pes etmeyin, çalışmaya devam edin.”
Hüseyin Özer, Faruk Saraç, Mennan Aksoy
Sadece akademik başarı yeterli mi?
Bu yüzden sadece akademik başarı beklentisi, gençlerin gelecek başarıları için yeterli olmayabilir. Bill Gates, Mark Zuckerberg ya da Jack Ma’ya baktığınızda tahsillerini yarıda bıraktıklarını görürüz. Bir süre önce Milli Eğitim Bakanlığı’nın mesleki eğitim ile ilgili bir konferansına katıldım. İronik olarak konferansa konuşmacı olarak eğitim imkanı bulamayan ancak konularında başarılı olan üç konuşmacı davet edilmişti; Hüseyin Özer (Sofra Restoran – Londra), Faruk Saraç (Tasarım Meslek Yüksekokulu) ve Mennan Aksoy (Mennan Makina). Fırsatını bulursanız bu üç kişinin hayat hikayelerini incelemekte fayda var.
Rengin Onay
İşe alımda üniversite mi, başka özellikler mi?
Bazen tek başına eğitim yeterli olmayabiliyor, mutlaka farklı alanlarda da başarı ya da çalışmalar kişinin kariyeri için değişik faydalar sağlayabiliyor. Coca Cola İçecek İK Direktörü Rengin Onay, “Harvard’dan, Stanford’dan CV’ler geliyor, okuduğu okulların albenisine o kadar kapılıyorlar ki gençler, ‘beni zaten herkes alır’ diye düşünüyorlar, onlar eskidendi. Ben şimdi not ortalamasına bakmıyorum, kulüplerde görev almış mı, iş tecrübesi için elinden geleni yapmış mı diye bakıyorum” diyor. Esas Sosyal Kurucular Kurulu Başkanı Emine Sabancı Kamışlı; şirketlerin insan kaynakları bölümlerinin, iyi üniversitelerden ya da dereceye girenlerden adayları işe alarak kolaya kaçtıklarını ifade ediyor ve farklı üniversitelerden mezun gençlere şans verilmesi gerektiği ifade ediyor.
Özellikle yıllarca ticaret hayatında en büyük tecrübelerin Tahtakale piyasasında kazanıldığı belirtilirdi ve burada bir dönem çalışmış sonrasında çok büyük şirketler kurmuş başarılı girişimciler tanırız. Şimdi ise buraya çok yakın yere kurulan İstanbul Ticaret Üniversitesi ile aynı başarıların yakalanması hedefleniyor.
Dünyaca ünlü üç bilim insanından kariyer tüyoları
Ne şekilde olursa olsun başarı için, emek ve çaba sarfetmek kesinlikle şart, Nobel ödüllü bilim insanımız Aziz Sancar da bunu ifade ediyor. Harvard ve MIT Öğretim Üyesi Prof.Dr.Mehmet Toner’in gençlere önerileri şu şekilde: “Ben bilim insanıyım. Dünyaya bir daha gelsem bu işi yine yaparım. Biz merakı için para kazanan insanlarız. Çocuklara illa da bilim insanı olun demiyorum, işlerini merakla yapsınlar. Ciddiyet ve dürüstlükle yaklaşsınlar. Uyanık değil akıllı olsunlar. Türkiye’de uyanıklılığı çok fazla yüceltiyoruz. Bununla hiçbir yere varamazsınız. Bilgili ve pozitif olun. Kendinizle yarışın, başkaları ile yarışmayın. Yaptığınız işin insanlığa faydası olun. Her ne meslek yaparsanız yapın, sanatla ilgilenin. Bu sayede yaratıcılığınızı keşfedebilirsiniz. Yaratıcı olmayan biri ne bilim insanı, ne de mühendis olabilir. Ama çocuklarımıza yaratıcılığı eğitimde fazla öğretmiyoruz. Ben yaratıcılığı çocukken evde gördüğüm eğitim sayesinde hayatıma kattım. Eğitimde yaratıcılık göz ardı edilmemeli.”
Stanford Üniversitesi’nden Doç.Dr.Utan Demirci: “Boğazda yalımız yoktu. Ailem öğretmendi. İlkokuldayken başarılı bir öğrenciydim. Ardından Kadıköy Anadolu Lisesi’ne girdim. Eğitim sisteminde dalgalanmalar olur. Ama siz öğrenmeniz gerektiğini öğrenirseniz, materyaller her yerde var. Yazları oturup ders çalışırdım. Bu sene ne öğrenmek istiyorum, hangi alanlarda eksiğim var? Bunları kapatmak için elimden geleni yapardım. Gerçekten başarmak istiyorsanız azim ve sabırla bunu gerçekleştirebilirsiniz. Yaptığınız işin en iyisini yapın. Adım adım ilerleyin.” şeklinde tavsiyede bulunuyor.
Ordinaryüs Prof.Dr.Cafer Özkul önerileri şöyle: “Fransa’da lisans düzeyinde programların yüzde 90’ı Fransızca. Yüksek lisansta yeni kanunlarla diller çeşitlendirilmeye çalışılıyor. Fransa’ya eğitim için gelmek isteyenler ya benim gibi en az bir sene dil eğitimi almalı ya da Fransızca eğitim veren liselerden mezun olmalı. Fransa’daki üniversitelere ‘Campus France’ denilen bir sistemle online başvuru yapılıyor. Burada istediğiniz üç üniversiteyi belirliyorsunuz. Adınıza açılan dosyaya lisede aldığınız notlar da ekleniyor.”
“Yaşam Başarısı”
Tüm bu tavsiyeler kesinlikle çok değerli, hayatta başarıyı yakalamak adına uyulmasında fayda olan tavsiyelerdir. Bu mezuniyetler orta öğretim veya lise sonrası ise aynı zamanda bu süreçte sınavlar da vardır. Doğan Cüceloğlu’nun çocuğu sınavlara hazırlanan ana babalara klavuzluk etmesi için yazdığı “Başarıya Götüren Aile” adlı kitapta “Başarı” ile ne anlaşılması gerektiği tarif ediliyor. Eğer küçük resme bakarsak ders ya da okul başarısına odaklanılır, ancak bunun yanında meslek başarısı, iş başarısı, evlilik başarısının da olması gerektiği açıktır. Ancak tüm bunları kapsayan, kişinin kendi özgür seçimlerinden oluşmuş, anlamlı, coşkulu ve güçlü bir yaşamı ifade eden “Yaşam Başarısı” ana hedef olmalıdır.
Saygı ve Sevgilerimle
Osman Kaya